Turizam
Turizam
Razvoj turizma je jedan od strateških prioritetnih ciljeva grada Vranja, koji je definisan u okviru „Plana razvoja grada Vranja 2021-2030“, i to uz pozicioniranje Vranja kao atraktivnog turističkog mesta, u skladu sa turističkim vrednostima kojima grad raspolaže.
Vranje je grad juga, bogate istorije i kulture, rodni grad velikana književnosti Borisava Stankovića i velikana teologije i sveca Oca Justina Đelijskog i vranjskog. Grad je prepoznatljivih oblika ljudskog stvaralaštva: stare balkanske, kaldrmisane ulice i originalnih arhitektonskih zdanja u balkansko-orijentalnom stilu, ali i stilu srpsko-vizantijske arhitekture, ekletičnog renesansa i građanskog stila s kraja 19.v. i početkom 20.v. Vranjski kraj prati i epitet vranjska Sveta Gora, zbog velike koncentracije verskih objekata u okviru definisanih granica grada. Pored materijalnih elemenata kulturne baštine, grad je prepoznatljiv i po nematerijalnom nasleđu: pesmi, igri, dijalektu, običajima, legendama i predanjima, gastronomiji. Na teritoriji grada Vranja su zastupljene i dragocene prirodne vrednosti: reljefne, hidrološke, klimatske i biogeografske. Najznačajnije među njima jesu najtoplija evropska banja – Vranjska Banja i planinska neukrotiva lepotica juga Srbije – Besna Kobila, brana Prvonek sa minihidroelektranom i jezerom, zatim ostaci paleovulkanskog oblika reljefa – Grot i Oblik, Vranjska reka koja je bogata slapovima i virovima, čiji se izvor nalazi u podnožju nekadašnjeg utvrđenja Markovo kale i na kojoj se nalazi najpoznatiji spomenik grada Beli most, onda i podatak da je Vranje srpski grad koji ima najveći broj sunčanih sati u godini. Na prostornom obuhvatu grada, nalaze se 103 seoska naselja sa izvrsnim potencijalima za razvoj ruralnog turizma, zahvaljujući njihovoj živopisnosti i očuvanosti prirode, kako u moravskom delu, tako i u brdsko-planinskom. Grad ističe i izuzetna povoljnost turističko-geografskog položaja, s obzirom na blizinu koridora 10 odnosno E-75 i na prisutnu pograničnu vezu i širu saradnju sa Severnom Makedonijom i Bugarskom.
Zapravo, Vranje je mesto ukrštanja antropogenih i prirodnih turističkih vrednosti, grad meraka i sevdaha, grad ljudi i događaja, grad koji ima dušu i koji zaslužuje da ima istaknutu poziciju na turističkoj mapi Srbije i regiona.
Razvijene antropogene turističke vrednosti Vranja, pristupačne za posetu i razgledanje turista, u okviru mozaične kulturne osnove grada, jesu geo-referencirane i vidljive u Geografsko-informacionom sistemu grada Vranja – GIS Vranje https://www.gisvranje.org.rs/#/ i u to u okviru karte „Poseti Vranje“. Pored toga, geo-referencirani su i turistički potencijali u okviru dve vrste entiteta: lokaliteti i manifestacije, ali i smeštajni kapacitet grada Vranja.
Izdvaja se rad u centralnom informacionom sistemu (CIS) e Turista, u sistemu koji predstavlja jedinstveno softversko rešenje u oblasti turizma i ugostiteljstva radi olakšavanja poslovanja i rada, ali i radi unapređenja istog. U navedenom sistemu se sprovodi postupak kategorizacije objekata domaće radinosti – apartmana, soba, kuća i seoskih turističkih domaćinstava (detaljnije – na baneru POKRENI BIZNIS (informacije i obrasci) i evidentiranje istih prihvatanjem zahteva za kategorizaciju. Zatim, u centralnom informacionom sistemu se vrši i evidentiranje nekategorisanih objekata za smeštaj (hostel, prenoćište, konačište, botel, konak, etno kuća, lovački dom, lovačka kuća, lovačka koliba, salaš, vila, kamping odmorište, kamping stop i ostali nekategorasani objekti) na osnovu popunjene (detaljnije – na baneru POKRENI BIZNIS (informacije i obrasci) ali i promene aktivnog statusa evidentiranog ugostiteljskog objekta za smeštaj na zahtev ugostitelja uz propisanu proceduru. Na osnovu uvida u bazu evidentiranih objekata za smeštaj, izdaje se uverenje o evidentiranju ugostiteljskog objekta za smeštaj u CIS-u radi dokazivanja aktivnog statusa objekta za potrebe ugostitelja (detaljnije – na baneru POKRENI BIZNIS (informacije i obrasci) Prema podacima iz centralnog informacionog sistema e Turista, ukupna smeštajna struktura grada Vranja iznosi: 88 objekata i 1375 individualnih ležajeva i 1 objekat na otvorenom sa 10 kamp parcela, i to u Vranju 70 objekata i 1158 individualnih ležajeva i 1 objekat na otvorenom, a u Vranjskoj Banji 18 objekata i 217 individualnih ležajeva. Grad Vranje beleži povećanje smeštajnog kapaciteta, koje se pre svega ogleda u povećanju broja kategorisanih objekata domaće radinosti – apartmana, soba, kuća i seoskih turističkih domaćinstava, čiji je postupak kategorizacije u nadležnosti jedinice lokalne samouprave. Na kraju 2020.godine, u kojoj je 01.oktobra CIS počeo sa radom, broj kategorisanih objekata domaće radinosti iznosio je 10, a na isteku 2022.godine je iznosio 58 objekata. Njihov smeštajni kapacitet iznosi 176 individualnih ležajeva.
Centralni informacioni sistem e Turista omogućava svakodnevni uvid u bazu podataka o smeštajnim objektima i pružaocima usluga smeštaja, ali o korisnicima usluge smeštaja odnosno omogućava praćenje turističkog prometa, jer se iz sistema generišu brojni izveštaji bitni ne samo za monitoring i analizu, već i za izradu brojnih planskih i strateških dokumenata za razvoj turizma.
Grad Vranje u saradnji sa Regionalnom razvojnom agencijom „Pčinjskog okruga“ doo Vranje, kroz različite projekte podstiče razvoj vanpoljoprivrednih aktivnosti na selu, odnosno za razvoj agro i seoskog turizma. http://www.vranje.org.rs
Ministarstvo turizma i omladine, putem određenih kreditnih linija, obezbeđuje korišćenje subvencija za podsticanje kvaliteta turističke ponude. https://mto.gov.rs/
+381 17 402 314 Ana Kostić ana.kostic@vranje.org.rs